Дөңгелек үстелдің бірыңғай уақыт белдеуіне қатысты қарары

2025 жыл 14 ақпан, Астана
Бүкіл Қазақстан азаматтарының Қазақстан аумағында 46°29′37″-ден 87°18′55″ шығыс бойлығына дейін созылған географиялық жағынан үш (2,7) сағат белдеуіне сәйкес келетін табиғи уақытпен үйлесімді өмір сүруге, күндізгі жарық уақытын жұмыс және мектеп уақытына сәйкес барынша пайдалануға құқығы мен ұмтылысын мойындай отырып, уақыттың пайдалануы мен әлеуметтік ұйымдастыруы циркадтық ырғақтардың үйлестіруі арқылы адам денсаулығына тікелей әсер ететінін қабылдай отырып, жұмыс уақытын күндізгі жарықпен синхрондау энергия тұтынуын төмендетіп, табиғи ортаның бұзылуын азайтатынын атап өтіп, Дұрыс уақыт саясаты барлық азаматтардың денсаулығын, әл-ауқатын жақсартуға, еңбек пен оқудың теңдігі мен өнімділігіне ықпал ететінін мойындай отырып, Бірыңғай уақыт белдеуін енгізу туралы Үкімет қаулысы кемінде 11,5 миллион азаматтың мүдделеріне қайшы қабылданғанын (социологиялық зерттеулерге сәйкес), бұл халықтың хал-жайы мен денсаулығының нашарлауында, ұйқының бұзылуында көрініс тапқанын, ал ең көп зардап шеккендер балалар мен балалы отбасылар болғанын мойындай отырып, жыл сайынғы 365 сағат күндізгі жарықтың жоғалуы қазірдің өзінде өндірушілерді, шағын және орта бизнесті жоғалтуға және кіріс жоғалтуға әкеліп соқтырғанын және қазірдің өзінде айтарлықтай тапшылықты бастан кешіріп отырған ел бюджетіне бұдан да үлкен шығын әкелетінін атап өтіп,
Жыл сайынғы 365 сағат күндізгі жарықтың жоғалуы қазірдің өзінде өндірушілер, шағын-орта бизнес үшін залал болып, кірістердің жоғалуына әкелгенін және онсыз да зор дефициті бар ел бюджетіне бұдан да үлкен шығын әкелетінін атап өтіп, Азаматтық қоғам тиімді уақыт саясатын және уақыт құқығына негізделген әлеуметтік инклюзивті көзқарасты анықтау мен іске асыруда шешуші рөл атқаратынын ескере отырып, мемлекеттiк мекемелер Қазақстан Республикасының бүкiл аумағында табиғи жарыққа барынша қол жетiмдiлiгiмен азаматтардың қолайлы еңбек ету және бос уақытын өткізу құқығының жалпыға бірдей сақталуын қамтамасыз етуге міндетті екенін ескере отырып,
оны қабылдау барысында заңның 30-ға жуық нормалары мен тәртібі бұзылғанын (қосымшада), дауыс беруге қатысқандардың 93 пайызы қаулы жобасына қарсы дауыс бергенін, «Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасының сараптамалық қорытындысы және көптеген кәсіпкерлердің, еңбек ұжымдарының — оның ішінде фермерлер, құрылысшылар, бөлшек саудагерлердің пікірлері ескерілмей қалғанын, және уақытты қайтару туралы петицияны негізсіз қабылданбағанын атап өтіп,
Үкімет қаулысының негізсіз, ғылыми зерттеулерсіз қабылданғанын, Үкіметтің жұмыс тобына ең көп зардап шеккен өңірлердің өкілдері енгізілмегенін, халықпен және кәсіпкерлік субъектілерімен тиісті талқылаулар жүргізілмегенін ұғына отырып,
Шешімге бастамашылық етіп оны қабылдаған адамдардың құзыреті үлкен күмән тудыратынын және Үкімет жекелеген өңірлер бойынша қаулы жобасын бүкіл елмен алмастыру арқылы қоғам мен мемлекеттік органдарды жаңылыстырғанын мойындай отырып,
ТАЛАП ЕТЕМІЗ:
1. «Қазақстан Республикасының аумағында уақытты есептеу тәртібі туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2000 жылғы 23 қарашадағы N 1749 қаулысына өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2024 жылғы 19 қаңтардағы № 20 қаулысының күші жойылсын;
2. Президент Әкiмшiлiгi халықпен, кәсiпкерлiкпен және жұртшылықпен бiрыңғай уақыт белдеуiн енгiзудi талқылау рәсiмдерiнiң сақталуын, атап айтқанда, жұмыс тобының уақытын өзгерту жөнiндегi сапасы мен құрамын, бiрыңғай сағат белдiгi туралы шешiмнiң және түсiндiрме жазбаның ғылыми негiздiлiгiн тексерсiн, есеп берудiң жалғандығына, халықпен кездесулердiң жабық сипатына, өткiзiлетiн мәлiметтердiң өткiзiлуiне жауап берсiн қоғамдық талқылаулар және қоғамдық пікірді есепке алмау.
3. Конституциялық Сот пен Бас прокуратура Қазақстан азаматының құқықтары мен бостандықтарына Конституциямен кепілдік берілгендіктен және Парламент қабылдайтын заңдармен ғана шектелетіндіктен, Үкіметтің өз құзыреті шегінен шығатын қаулыны мерзімінде қабылдауының заңдылығын тексерсін; Open NPA платформасында 93% қарсы дауыс берген қаулы жобасының бастамасы мен дайындалуының негізділігін тексеру, сондай-ақ Серікжан Ахметжановтың 19.02.2025 жылға жоспарланған апелляциялық шағымын қарауды бақылауға алу, оған сәйкес сотқа қысым көрсету.
4. Жұмыс тобын басқарған және өрескел рәсімдік бұзушылықтарға жол берген, Бірыңғай уақыт белдеуін енгізудің оң салдары туралы Қазақстан халқын жаңылыстыруға жол берген, негізсіз және заңсыз нормативтік актінің қабылдануына жол берген Премьер-Министрдің орынбасары С.Жұманғарин мен Сауда және интеграция министрі А.Шаққалиев қызметтерінен босатылсын.
5. Премьер-Министрдің Кеңсесі және Мемлекеттік қызмет істері агенттігі Әділет министрлігінің тайм-менеджмент саласындағы құзыретін және қаулы жобасын әзірлеуге тартылатын сарапшылардың біліктілігін тексерсін.
6. Қаржы министрлігі қатысушылар құрамының мақсаттарына сәйкестігін және Технология министрлігінің өңірлерде Бірыңғай уақыт белдеуін енгізу мәселелері бойынша қоғамдық талқылауларды өткізуге жұмсайтын шығындарын, сондай-ақ Білім және ғылым министрлігінің онлайн-пікірталастарды өткізу сапасы мен шығындарын тексерсін.
7. Қаулының күші жойылғаннан кейін Қазақстан аумағындағы уақытты есептеудегі кез келген өзгерістер тұрғындардың географиялық уақыт белдеуіне сәйкес келетін табиғи уақытқа, табиғи жарыққа және қолайлы жұмыс кестесіне сәйкес келетін табиғи уақытқа құқығына негізделуге және көпжылдық кешенді зерделеусіз және негіздемесіз заңдар мен нормативтік құқықтық актілерді қабылдау мүмкіндігін алып тастауға тиіс.
8. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 19 қаңтардағы № 20 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2024 жылғы 19 қаңтардағы № 20 қаулысына байланысты Экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар туралы халықаралық пакт бойынша өз міндеттемелерін Қазақстанның орындауы туралы балама баяндамаға енгізілсін 1749 «Қазақстан Республикасының аумағындағы уақытты есептеу тәртібі туралы».
Қол қойылған:
Руслан Лепский, кәсіпкер; Шолпан Жақсыбаева, Қазақстан Телерадио хабарларын таратушылардың ұлттық қауымдастығы; Қазбек Бейсебаев, азаматтық белсенді; Жанар Жандосова, әлеуметтанушы; Әсет Наурызбаев, энергетик; Амангелді Шорманбаев, құқық қорғаушысы; Бақытжан Төреғожина, құқық қорғаушы; Марат Абдурахманов, экономист; Ардақ Бөкеева, журналист, Айдос Манабаев, дәрігер; Аида Әлжанова, азаматтық белсенді; Зәуреш Батталова, Қазақстандағы парламентаризмді дамыту қорының президенті; Розита Бағатаева, заңгер; Алмас Мұхаметов, кәсіпкер; Елена Моткина, кәсіподақ жетекшісі; Фарит Абитаев, фермер; Алмас Мұхаметов, кәсіпкер; Жамал Доржіғұлова, Басқару және қызмет көрсету компанияларының қауымдастығы; Александр Андрейчук, кәсіпкер; Жарқын Күрентаев, кәсіпкер; Ольга Юрковская, Қоғамдық тамақтандыру және бөлшек сауда қауымдастығы; Роман Честных, ШҚО Кәсіпкерлер палатасы Сауда және қызмет көрсету комитетінің басшысы; Лұқпан Ахмедьяров, журналист; Елена Бантикова, Pedsouz.Kz; Белла Филимонова, «Благо-Дарю» ҚҚ; Евгений Ян, психотерапевт; Светлана Кузьмина, заңгер; Тимур Бөлегенов, қаржыгер.