«24+1 сотында» қаңтаршы өзіне қол жұмсады

20 кантарда, Алматыдағы қаңтаршылардың «24+1» соты 5-отырыста қазақша жүргізіле бастады. Судья Дәурен Мәукеев (осыған дейін 2017 жылы Жанболат Мамайға жаза үкімін шығарған) сот отырысын ашқан бетте айыпталушылар мен қорғаушылардың өтініш-талаптарын толық қабылдамады. Отырыс басында абақтыдан үйқамаққа ауыса алмай жүрген, өтініші орындаусыз қалған сотталушының бірі өзіне қол салды.

25 сотталушының біреуі марқұм, бесеуі тергеу изоляторында және 19-ы үйқамақ-қолхат негізінде бостандықта жүргендер.

Абақтыда жылға жуық отырған сотталушы өтініші ескерусіз қалғандықтан өзіне қол жұмсайтынын мәлімдеді. Сот артынан айтуды сұрағанда сол қолының білегін әлдебір өткір затпен тілгіледі. Павлодар тумасы, Алматы тұрғыны 28 жастағы Ерсін Чебентаев қамауда отыр. Оған Қылмыстық кодекстің 200-бабы 3-бөлігі («Автомобильдi немесе өзге де көлiк құралын жымқыру мақсатынсыз құқыққа сыйымсыз иеленіп алу») мен 269-1-бабының 3-бөлігі 1-тармағы («Күзетілетін объектіге заңсыз кіру»), 272-бабының 2-бөлігімен («Жаппай тәртіпсіздіктер») айыбы тағылған.

СИ18 абақтысында бір жылдан бері «жаппай тәртіпсіздік» айыбымен отырған 24 жастағы Арман Мырзақұлов өзгелер сияқты сұрауына жауап ала алмаған. Ол «Бір-бірімізді танымаймыз», «Сот көпке созылатыны анық, бес адам осында отырмыз», «Сот ісін қарау кезінде үйден қатысайық, босатсын» деді журналиске.

40 минутқа кешігіп басталған процесс бар-жоғы 40 минутта аяқталды. Жоспар бойынша бүгін өтініш-хаттар қарап, айыптау актісін қазақша оқи бастауы керек еді. Бірақ судья айыпталушылардың өтініш түсіріп, сөйлеп жатқанына қарамай апыл-ғұпыл тұрып кетті.

Бір қызығы, бірнеше ауыр баппен айыпталып отырған сотталушылардың кейбірі үйқамақ-қолхат негізінде үйінен қатысып жатыр. Прокурор неліктен бірдей істерге түрлі бұлтарпау шарасын қолданғаны белгісіз.

Қаңтар оқиғасы – тарихи оқиға. Қаңтар қырғыны жайлы сот істері де тарихи процесс. Бірақ 25 адамның көпшілігі бірін-бірі танымайтынын, жазықсыз айып ілгенін, істемегін мойындамайтынын айтқан. Олар бөтен адамдарға қатыссыз істі біріктіріп ортақ сот процесінде қарауға қарсы. Қаңтаршылар істің ZOOM арқылы онлайн қарау шешімімен келіспейді.

Соттың бірнеше отырысынан хабар таратқан тілші интернет байланысында жиі ақау болатынын, ZOOM ресурсында сөз ретін сақтау қиын екенін көрген. 5 қаңтарда мемлекеттік айыптаушы интернет байланысы нашарлауы себепті сот ісі қаралмай, отырыс кейінге қалдырылған. Адвокат Жалғас Сапарханова бастаған қорғау тарабының өтінішімен енді прокуратура (сот ғимаратына жақын орналасқан) өкілі келіп қатысуға міндеттелді.

Келесі сот отырысы 23 қаңтарға белгіленді. Айыптау актісі енді оқылады.

Подозреваемый Чебентаев Е , отсидевший в тюрьме почти год, заявил, что покончит жизнь самоубийством, если ему не изменять меру пресечения. Но поскольку его просьба была проигнорирована, он порезал себе левое запястье каким-то острым предметом. 28-летний Чебентаев Е, уроженец Павлодара, житель Алматы, находится под арестом по обвинению по ст.200, ч.3, 269-1, ч.3, п.1, ст.272, ч.2 УК РК
24-летний Арман Мырзакулов, который год находится в СИ-72 по обвинению в «массовых беспорядках», не смог получить ответ на свой вопрос, как и другие. Он сказал журналистам: «Мы не знакомы между собой», «Понятно, что суд будет долгим, нас пятеро здесь сидят», «Давайте участвовать в суде из дома, пусть их выпустят». .
Процесс, начавшийся с опозданием на 40 минут, был завершен всего за 40 минут. По плану сегодня он должен был рассмотреть ходатайства и приступить к чтению обвинительного акта на казахском языке. Интересно, что часть осужденных, обвиняемых в нескольких тяжких преступлениях, участвуют из дома на условиях домашнего ареста, часть находится по д арестом. Неизвестно, почему прокурор применил разные меры пресечения по одним и тем же делам.
Январские протесты — историческое событие. Судебные дела, связанные с январской событиями, являются историческим процессом. Однако большинство из 25 человек заявили, что не знают друг друга, что их обвиняют необоснованно, и ни в чем не признаются. Они против совместного рассмотрения дела, не связанного с посторонними людьми.
Журналист, ведший трансляцию с нескольких заседаний суда, заметил, что часто возникают проблемы с подключением к интернету, а на ресурсе ZOOM сложно соблюдать порядок слов. Подсудимые не согласны что суд проходил в посредством ZOOM. Судебное дело было отложено из-за ухудшения интернет-соединения государственного обвинителя. По требованию защиты во главе с адвокатом Сапархановой ж он должен был обязан присутствовать в зале суда.